Duurzaam neveneffect

“Als serviceman kom ik altijd een probleem oplossen”, vertelt Henk. “Ik krijg nooit de opdracht om eens wat energie te komen besparen. Dat is vaak wel een neveneffect van wat ik doe. Voor een sigarenproducent heb ik enkele jaren geleden de instellingen van de frequentieregelaars bij twee machines aangepast. Hierdoor ging het energieverbruik omlaag, stonden de machines minder vaak stil én werden de motoren niet meer zo warm als voorheen. Hun technische dienst heeft naar mijn voorbeeld ook alle andere machines in de productiehallen aangepast. Enkele maanden later kreeg ik het bericht dat ze twee van de vier koelinstallaties op het dak konden uitzetten omdat er veel minder warmte van de machines kwam! Vanwege dit grote succes mocht ik hetzelfde kunstje gaan herhalen bij hun vestiging in België.”

Voor de onderzoeksreactor van een technische universiteit heeft Henk de parameters van de positioneer-motor in de stralingsreactor gefinetuned. Hierdoor valt het karretje dat objecten onder de laserstraal door transporteert niet meer uit. Bovendien is de temperatuur van de motor met tien procent gedaald. “Verduurzamen en efficiënter worden, hoeven elkaar niet uit te sluiten. Bij de inbedrijfstelling van machines en installaties wordt vaak alleen naar de functionele eisen gekeken: 'als het maar draait'. Men vergeet de finetuning, terwijl juist die op energiegebied een groot verschil kan maken, de levensduur van de installatie kan verlengen en de betrouwbaarheid kan verhogen. Elke bespaarde kilowatt versterkt het verdienmodel. Bovendien wordt aandacht voor verduurzaming steeds meer gezien als een morele plicht.” 

Kosten besparen

Het motto van Henk: Niet stoken maar draaien. “Bij veel bedrijven vliegen de kilowatts de schoorsteenpijp uit. Om een motor te laten roteren zonder onnodige warmteontwikkeling moet je de motor aansturen met precies de juiste hoeveelheid energie. Ik heb systemen gezien waar de frequentieregelaars en motoren gewoon uitbrandden door oververhitting. Ik weet zeker dat in ieder bedrijf nog besparingsmogelijkheden zijn door het beter inregelen van de frequentieregelaars.”

Ingebouwde intelligentie

Via een ingebouwde eco-modus kunnen de Sinamics frequentieregelaars  van Siemens hun eigen instellingen optimaliseren. De regelaar benadert zelf het minimaal benodigde spanningsniveau om de motor op het gewenste toerental te kunnen laten draaien. Henk: “De regelaar optimaliseert zijn eigen parameters voor een zo efficiënt mogelijke aansturing. Zo haal je het maximale uit de motor zonder overbodig energieverbruik en warmteontwikkeling. Het is natuurlijk geen complete magie, je hebt altijd nog applicatiekennis nodig. Een vloerenproducent benaderde ons onlangs omdat ze vanuit de configuratiesoftware hun frequentieregelaars niet konden benaderen. De aandrijving en automatisering van applicaties worden steeds meer geïntegreerd, maar softwaretechnici vinden het vaak moeilijk om de aansturing van de frequentieregelaars voor elkaar te krijgen. Wij hebben voor deze klant eerst het routeren van de drivecommunicatie door de PLC’s volledig opnieuw opgezet en vervolgens het aandrijfgedeelte opgepakt. Daardoor werkte alles weer naar behoren en kon de klant vanuit één centrale engineeringsomgeving al zijn frequentieregelaars in de fabriek weer bereiken.”

Wat ga je aansturen? Een muis of een olifant?

Daar bleef het niet bij. Toen Henk naar de parameters van de frequentieregelaars keek, zag hij dat de motor een grote ventilator aandreef in een hal waar repen vloerbedekking hingen te drogen. “De frequentieregelaar was echter niet geprogrammeerd voor een ventilator, maar voor een lopende band. Dat gebeurt vaker, oudere regelaars waren sec bedoeld voor een bepaalde applicatie, maar tegenwoordig moet je ze instellen op basis van de toepassing. Dat weten software engineers vaak niet. In dit geval werd de ventilator in de drooghal ook nog eens binnen tien seconden op volle toeren gebracht. Voor het beheersen van het proces niet nodig, want hij draait daarna uren achter elkaar met een vaste snelheid. De instellingen die ik aantrof leidden kortom tot een enorme energieverspilling én slijtage aan de apparatuur. Vandaar het belang van applicatiekennis. Wat ga je aansturen? Een muis of een olifant? We kunnen veel standaardiseren, maar zonder technisch inzicht in de applicatie haal je er niet het maximale uit.”

Optimaliseren doe je samen

De vloerenproducent in kwestie heeft niet één, maar dertig droogkamers met meerdere grote ventilatoren. Henk visualiseerde voor de klant de energiebesparing die hij kon behalen en maakte een draaiboek om dit stapsgewijs te doen. “Met de juiste parametrering en finetuning besparen ze per ventilator gemiddeld twee kilowatt per uur. Doe dat maar eens keer 24 uur! Ik heb hun technische dienst op weg geholpen om zelf de andere droogkamers te doen. Ik wil geen productie draaien, maar vind het belangrijk dat mensen snappen wat ik doe zodat ze het vervolgtraject zelf kunnen oppakken. Optimaliseren doe je samen. Klanten waarderen deze aanpak. Ik heb onlangs een kaasfabriek geholpen. Ze waren zo blij met de bereikte verbetering dat ik naar hun personeelsfeestje mocht komen. Wat heb ik een mooie dag beleefd!  Mijn werk is ook mijn hobby. Ik mag overal in de keuken kijken en ben adviserend, oplossingsgericht bezig. Dat is precies waarvoor ik mijn kennis over aandrijftechniek wil inzetten.”

 

13 juli 2023

Bekijk hier het laatste nieuws op Sieformatie